Kany te casy…


30 grudnia 2021 w Orawskim Centrum Kultury w Jabłonce miało miejsce wyjątkowe wydarzenie, które połączyło dwa światy – dawną i współczesną Orawę. Elementem scalającym była orawska gwara. Promocją książki Kany te casy… autorstwa pani Ireny Grobarczyk i wręczeniem nagród laureatom XLII Przeglądu Młodych Recytatorów i Gawędziarzy im. A. Skupnia -Florka, uczyniliśmy kolejny krok na drodze ku ocaleniu mowy naszych ojców i zachowaniu unikatowości Orawy.
Jak podkreśliła prowadząca wydarzenie Anna Olesińska, wielka to rzecz znać wartość swojej rodnej ziemi – jej tradycje, historię, kulturę, gwarę. Ale wiedzieć to wszystko uszanować i dać temu godne miejsce we współczesnym świecie, to prawdziwe wyzwanie, które swoją literacką twórczością od wielu lat doskonale realizuje pani Irena Grobarczyk.
Książka Kany te casy… to druga publikacja z cyklu Orawskie światy. Jak tom pierwszy był zbiorem gawęd kilku autorów, tak tom drugi mieści w sobie kilkadziesiąt opowiadań autorstwa wyłącznie pani Ireny Grobarczyk. Autorka zadając sobie pytanie Kany te casy? z sentymentem wraca do lat dawnej Orawy, po której oprowadza czytelnika z szacunkiem
i uznaniem dla ludzi żyjących niegdyś na tej ziemi. Umiejętne dawkowanie powagi, refleksji, a przeplatane treściami humorystycznymi, sprawia, jak zauważył prof. Józef Kąś, że gawędy pani Ireny pozbawione są zbędnego moralizatorstwa. Co też charakterystyczne dla Jej twórczości, to sięganie po tematy obrazujące dzisiejszą Orawę.
W spotkaniu podsumowującym niezwykły talent i ogromną pracę pani Ireny Grobarczyk udział wzięło wielu znamienitych gości, w tym grono bliskich, przyjaciół oraz znajomych Autorki, a także rozmiłowanych w orawskiej kulturze mieszkańców Orawy. Jak zauważył wójt gminy Jabłonka Antoni Karlak, nie byłoby tego spotkania, gdyby Bóg nie dał pani Irenie tego wielkiego talentu, umiejętności przelania na papier i przekazania kolejnym pokoleniom Orawian najważniejszych dla nas wartości.
Kolejnej publikacji z cyklu Orawskie światy nie byłoby również, gdyby nie pomoc i praca wielu osób, którym w ciepłych słowach podziękowała Autorka. W trakcie wydarzenia, online połączyliśmy się z prof. zwycz. dr hab. Józefem Kąsiem – redaktorem publikacji i autorytetem w dziedzinie dialektologii orawskiej, który czuwał nad całością dzieła i dopingował jego wydaniu.
W ramach podziękowań, gospodarz wydarzenia wójt Antoni Karlak wręczył bukiety kwiatów nie tylko Autorce książki Kany te casy…, ale również odpowiedzialnej za zobrazowanie kawałka Orawy Elżbiecie Bartkowiak oraz tym, którzy użyczyli swoich głosów i talentów do nagrań gwarowych opowieści, a więc Katarzynie Grobarczyk-Piekło, Dominice Żywczak oraz Krzysztofowi Głodziakowi. Warto bowiem wspomnieć, że część tekstów zawartych w publikacji Kany te casy… jest również dostępnych w wersji do posłuchania.
Twórczość pani Ireny Grobarczyk królowała również podczas drugiej części spotkania, kiedy to odczytano protokół XLII Przeglądu Młodych Recytatorów i Gawędziarzy im. A. Skupnia -Florka. Najwyżej ocenieni wyrecytowali wiersze oraz opowiedzieli godki – w większości autorstwa właśnie pani Ireny. Laureatom dyplomy i nagrody wręczyli wójt gminy Jabłonka Antoni Karlak, dyrektor Orawskiej Biblioteki Publicznej w Jabłonce Maria Łaciak oraz pani Irena Grobarczyk.
Na wydarzenie zaprosili: Wójt Gminy Jabłonka Antoni Karlak, Orawskie Centrum Kultury w Jabłonce oraz Orawska Biblioteka Publiczna w Jabłonce. Spotkanie orawską muzyką ubogaciła kapela zespołu Małolipnicanie z Lipnicy Małej.
W imieniu organizatorów wydarzenia jeszcze raz dziękujemy pani Irenie Grobarczyk, Kierujemy do Autorki jej słowa, które zawarła w wierszu Moja babka, a które wczoraj pięknie wyrecytowała wnuczka Zosia:
Bóg zapłoć wom, babko,
za gware, za wiare…
Zeście mi pómogli
Pokochać Orawe